7 Mayıs 1930, Pazar günü Türkiye’nin güneydoğusunda, Hakkâri ve Çukurca’yı vuran deprem, tarihe “1930 Hakkâri Depremi” olarak kazınmıştır. 7,2 büyüklüğündeki bu deprem, 2514 can kaybına ve büyük çaplı yıkıma yol açarak, modern Türkiye Cumhuriyeti’nin en ölümcül depremlerinden biri olarak yer almıştır.
Depremin Merkezi ve Etkilediği Bölgeler:
Deprem, Türkiye-İran sınırına yakın bir bölgede, Hakkâri’nin Çukurca ilçesine bağlı Yeniçatak köyünde meydana gelmiştir. Sarsıntı, Hakkâri ve Çukurca’nın yanı sıra Van, Bitlis, Şırnak ve Mardin’i de etkilemiştir. Depremin şiddeti o kadar fazladır ki, Erzurum, Diyarbakır ve Mus gibi uzak şehirlerde bile hissedilmiştir.
Depremin Etkileri:
Depremin en yıkıcı etkisi Hakkâri ve Çukurca’da yoğunlaşmıştır. Birçok ev, cami, okul ve kamu binası yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Yollar ve köprüler çökmüş, altyapı tesisleri büyük zarar görmüştür. Depremden kaynaklı heyelanlar da maddi kayıplara ve can kayıplarına yol açmıştır.
Kayıplar:
Resmi rakamlara göre depremde 2514 kişi hayatını kaybetmiş, 7 bin 200 kişi ise yaralanmıştır. Binlerce insan evsiz kalmıştır.
Depremin Tarihsel Önemi:
1930 Hakkâri Depremi, Türkiye’nin en ölümcül depremlerinden biri olmasının yanı sıra, modern afet yönetimi anlayışının gelişmesine de katkıda bulunmuştur. Deprem, depreme dayanıklı binaların önemini ve afetlere karşı hazırlıklı olmanın gerekliliğini göstermiştir.
Kaynaklar:
- İmamoğlu, M. Şefik ve Çetin, Erhan. (2007). Türkiye’nin Deprem Tarihi. TMMOB Mühendislik ve Mimarlık Dergisi, 50(381), 32-43.
- Altınlı, İ. E., & Kaftan, S. (2000). Doğu Anadolu Bölgesi’nde 19. ve 20. Yüzyıllarda Meydana Gelen Büyük Depremler ve Neotektonik Aktivite. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 35(1), 77-93.**
- Murty, D. S., & Ergüçlü, E. (2005). Earthquakes in Turkey: An Historical Review. Springer Science & Business Media.
- WikiPedia: https://tr.wikipedia.org/wiki/1930_Hakk%C3%A2ri_depremi
